Czym różni się pełnomocnictwo do rachunku bankowego od dyspozycji wkładem na wypadek śmierci?
Choć myśl o śmierci budzi w nas naturalny opór, kwestia zarządzania naszym majątkiem po jej nadejściu jest niezwykle istotna. Z jednej strony, temat ten jest dla wielu osób niewygodny i spychamy go na dalszy plan. Z drugiej strony, świadomość wpływu, jaki nasze decyzje (lub ich brak) mogą mieć na przyszłość bliskich, powinna skłonić nas do refleksji i działania.
Pełnomocnictwo
Pełnomocnictwo do konta bankowego - komu i jak je udzielić?
Posiadacz rachunku bankowego może upoważnić inną osobę do dysponowania nim. Jest to możliwe, gdy obie strony posiadają pełną zdolność do czynności prawnych.
Kto może zostać pełnomocnikiem?
Pełnomocnikiem może zostać osoba fizyczna, niezależnie od tego, czy jest ona rezydentem Polski, czy nie.
Jak udzielić pełnomocnictwa?
Udzielenie pełnomocnictwa odbywa się w formie pisemnej i wymaga wizyty w banku zarówno właściciela rachunku jak i pełnomocnika.
Rodzaje pełnomocnictwa
W dokumencie należy określić zakres czynności, do których upoważniona jest osoba trzecia. Do wyboru mamy dwie opcje:
1. pełnomocnictwo rodzajowe – pełnomocnik ma prawo do działania w takim zakresie jak Posiadacz rachunku,
2. pełnomocnictwo szczególne – pełnomocnik ma prawo do dysponowania rachunkiem wyłącznie w zakresie określonym w treści pełnomocnictwa przez Posiadacza rachunku, np. wypłaty gotówki w określonej wysokości.
Korzyści z udzielenia pełnomocnictwa
Pełnomocnictwo do rachunku przydaje się zwłaszcza podczas choroby właściciela czy jego wyjazdu. Umożliwia ono wykonywanie operacji na rachunku w imieniu posiadacza.
Co w przypadku rachunku wspólnego?
W przypadku rachunku wspólnego, pełnomocnictwo wymaga złożenia dyspozycji przez wszystkich współposiadaczy łącznie. Natomiast odwołanie takiego pełnomocnictwa wymaga podpisu tylko jednego z współposiadaczy.
Jak długo obowiązuje pełnomocnictwo?
Pełnomocnictwo można w każdej chwili wycofać, można również określić czas na jaki zostanie udzielone.
Warto być świadomym, że pełnomocnictwo wygasa z chwilą śmierci posiadacza rachunku lub pełnomocnika.
Bankowy zapis na wypadek śmierci /DWNŚ/
Zgodnie z prawem bankowym (art. 56 ust. 1 ustawy) – posiadaczowi rachunku bankowego (oszczędnościowego, oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej) przysługuje możliwość złożenia w banku dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Jest to polecenie realizacji wypłaty określonej kwoty z rachunku bankowego po śmierci właściciela wskazanej osobie lub osobom.
Kto może zostać zapisobiorcom?
Beneficjentem dyspozycji mogą zostać członkowie najbliższej rodziny: małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki) lub rodzeństwo posiadacza.
Warunki prawidłowego złożenia dyspozycji zapisu na wypadek śmierci
Aby dyspozycja wkładem na wypadek śmierci była wiążąca właściciel rachunku bankowego musi precyzyjnie podać dane osoby, na rzecz której dyspozycja winna zostać zrealizowana. Dane potrzebne do ustanowienia zapisu to: imię i nazwisko, imiona rodziców, stopień pokrewieństwa, miejsce zamieszkania, numer PESEL oraz numer dowodu osobistego. Z dniem złożenia w banku dyspozycji bankowego zapisu na wypadek śmierci posiadacz rachunku ma obowiązek poinformować o tym fakcie wskazanych zapisobiorców.
Czy dyspozycja zapisu na wypadek śmierci jest ograniczona kwotowo?
Tak. Kwota złożonych dyspozycji nie może być wyższa niż równowartość dwudziestokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku (art. 56 ust. 2 ustawy – prawo bankowe). Właściciel rachunku ma możliwość rozdysponowania tej kwoty na wiele sposobów. Może określić wysokość dyspozycji jako całość kwoty zgromadzonej na jego rachunkach w chwili śmierci, może wskazać określony procent tej kwoty lub może być to określona nominalnie kwota.
Czy można zmienić dyspozycję zapisu na wypadek śmierci?
W każdej chwili posiadacz rachunku może zarówno zmodyfikować treść swojej dyspozycji jak i całkowicie ją odwołać. W tym celu należy złożyć w banku oświadczenie o zmianie lub odwołaniu złożonej dyspozycji.
To warto wiedzieć
Zgodnie z treścią art. 56 ust. 4 ustawy – prawo bankowe, suma pieniędzy wypłacona beneficjentowi Dyspozycji Wkładem na Wypadek Śmierci nie wchodzi w skład spadku po posiadaczu rachunku. Kwota otrzymywana przez beneficjenta nie podlega zatem dziedziczeniu na zasadach ogólnych. Nie jest więc konieczne wszczynanie postępowania sądowego o stwierdzenie nabycia spadku lub wizyta u notariusza, w celu uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia. Środki zabezpieczone zapisem dostępne są od razu po śmierci właściciela.
Aby doszło do realizacji dyspozycji wkładem na wypadek śmierci na rachunku bankowym najpierw musi znaleźć się odpowiednia kwota pieniędzy. W przypadku kiedy na rachunku zgromadzona jest mniejsza kwota niż ta na jaką opiewał zapis wówczas bank wypłaca środki do wysokości salda rachunku.
Po śmierci właściciela rachunku umowa wygasa z dniem potwierdzenia zgonu. Środki zgromadzone na koncie zostają zabezpieczone do czasu wypłacenia ich. Wypłata związana ze zwrotem kosztów pogrzebu ma pierwszeństwo przed wypłatą z tytułu dyspozycji na wypadek śmierci.
Bankowy zapis na wypadek śmierci nie ma zastosowania w przypadku rachunków wspólnych, rachunku osób małoletnich oraz ubezwłasnowolnionych.
Podsumowując:
Pełnomocnictwo funkcjonuje za życia właściciela rachunku, może być udzielone osobie spoza rodziny.
Dyspozycja Wkładem na Wypadek Śmierci działa dopiero po śmierci właściciela rachunku, zapisobiorcom może być jedynie osoba z najbliższej rodziny.
Opracowano na podstawie:
Rzecznik finansowy: https://rf.gov.pl/
Ustawa Prawo Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny
